Schrik niet: In 2003 heeft in Nederland 64% van de Nederlanders toegang tot internet, oplopend tot 96% in 2005. Tegenwoordig mogen we aannemen dat ieder kind in Nederland toegang heeft tot een computer en internet: thuis, op school of bij anderen.
Het is voor de kinderen belangrijk dat men rekening houdt met 2 zaken als het gaat om ICT en mediagebruik:
Door deze twee zaken goed in de gaten te houden zal de media-opvoeding en ook de normen en waarden van de kinderen gewaarborgd zijn. De wereld en de samenleving om ons heen veranderd voortdurend. In die veranderende wereld proberen wij, zonder altijd alles goed te weten, kinderen verstandig met media om te laten gaan. We maken ze mediawijs. We leren ze media in te zetten om hun doelen te bereiken, zonder zichzelf en anderen schade te berokkenen. Maar hoe doe je dat? Ook daar voeren we nog steeds discussie over. Wat is mediawijsheid nou precies? En wat moeten kinderen leren om goed te functioneren in de multimediale samenleving?
School en ook het thuisfront hebben hier samen een missie: de kinderen mediawijsheid en mediaopvoeding bijbrengen. Mediaopvoeding is iets waar de ouders thuis mee bezig zijn, op school gaat het meer om mediawijsheid: leren wat je nodig hebt om media te gebruiken voor je eigen ontwikkeling en welzijn. Daarbij gaat het ook om leren hoe je zelf iets maakt: websites, filmpjes, maar ook programmeren. Al deze aspecten zijn belangrijk in onze veranderende samenleving.
Hieronder heb ik kort uiteengezet wat de kenmerken zijn van de verschillende leeftijdsgroepen op het gebied van de digitale leef- en belevingswereld van kinderen:
Kinderen tot 6 jaar.
Vanaf 4 jaar is het mediagebruik al een dagelijkse bezigheid. Kinderen van deze leeftijd kunnen zelfstandig aan de slag met een tablet, wel vinden ze het prettig om dit met een volwassenen te doen. Tijdens het spelen van een game gaan ze op zoek naar uitdagingen, probleempjes oplossen en fantasie- of sprookjesverhalen. Fantasie speelt bij deze doelgroep een cruciale rol, omdat ze opgaan in die fantasiewereld, die zij als echt ervaren.
Kinderen van 6 t/m 9 jaar
Vanaf 6 jaar krijgen kinderen hun eigen mediabehoefte. Nog steeds is het 'samen' zijn een grote behoefte. Echter zijn ze nu liever samen met broertjes, zusjes en vrienden. Deze mogelijkheid is er ook, omdat hun lees- en schrijfniveau zich ontwikkelt. Kinderen worden steeds gevoeliger voor wat andere kinderen hebben gespeeld of gezien. Ook zijn ze sterk beïnvloedbaar door reclame.
Rond 9 jaar krijgen kinderen hun eerste telefoon, op dit moment gaan ze interesse tonen voor sociale media.
Kinderen van 9 t/m 12 jaar.
Kinderen ontdekken de media pas echt tijdens deze leeftijd. Ze zijn nieuwsgierig en vragen geen toestemming meer aan ouders. Ze genieten nog steeds van het 'samen' iets doen, maar dit gebeurt vaak online.
Vanaf 11 jaar gaan sommigen kinderen contacten met vreemden spannend vinden. Dit hangt samen met de puberteit. Belangrijk is dat ouders grenzen aangeven bij het kind, alleen dan kan een kind bewust omgaan met media. Kinderen van 6 t/m 9 jaar
Vanaf 6 jaar krijgen kinderen hun eigen mediabehoefte. Nog steeds is het 'samen' zijn een grote behoefte. Echter zijn ze nu liever samen met broertjes, zusjes en vrienden. Deze mogelijkheid is er ook, omdat hun lees- en schrijfniveau zich ontwikkelt. Kinderen worden steeds gevoeliger voor wat andere kinderen hebben gespeeld of gezien. Ook zijn ze sterk beïnvloedbaar door reclame.
Rond 9 jaar krijgen kinderen hun eerste telefoon, op dit moment gaan ze interesse tonen voor sociale media.
Kinderen van 9 t/m 12 jaar.
Kinderen ontdekken de media pas echt tijdens deze leeftijd. Ze zijn nieuwsgierig en vragen geen toestemming meer aan ouders. Ze genieten nog steeds van het 'samen' iets doen, maar dit gebeurt vaak online.
Vanaf 11 jaar gaan sommigen kinderen contacten met vreemden spannend vinden. Dit hangt samen met de puberteit. Belangrijk is dat ouders grenzen aangeven bij het kind, alleen dan kan een kind bewust omgaan met media.
Bronnen:
- Dummer, G. (2011). Ict voor de klas. Houten: Noordhoff Uitgevers
- Contact Centrum jeugd en gezin (2015). Mediagebruik. Opgevraagd van http://www.cjg.nl/basisschoolkind/media?theme=
- Kennisnet (2015). Mediawijsheid op de basisschool. Opgevraagd van http://mijnkindonline.nl/publicaties/boeken/mediawijsheid-op-de-basisschool-succesverhalen-van-21-leerkrachten
Het is voor de kinderen belangrijk dat men rekening houdt met 2 zaken als het gaat om ICT en mediagebruik:
- Kinderen besteden (te) veel tijd aan de media, waardoor andere activiteiten in het gedrang komen. Daardoor kan hun gezondheid worden bedreigd of kunnen schoolprestaties achterblijven.
- Kinderen komen in aanraking met dingen waar ze nog niet aan toe zijn. Daardoor kunnen ze ongewenst gedrag gaan vertonen, verkeerde denkbeelden krijgen of emotioneel overbelast raken.
Door deze twee zaken goed in de gaten te houden zal de media-opvoeding en ook de normen en waarden van de kinderen gewaarborgd zijn. De wereld en de samenleving om ons heen veranderd voortdurend. In die veranderende wereld proberen wij, zonder altijd alles goed te weten, kinderen verstandig met media om te laten gaan. We maken ze mediawijs. We leren ze media in te zetten om hun doelen te bereiken, zonder zichzelf en anderen schade te berokkenen. Maar hoe doe je dat? Ook daar voeren we nog steeds discussie over. Wat is mediawijsheid nou precies? En wat moeten kinderen leren om goed te functioneren in de multimediale samenleving?
School en ook het thuisfront hebben hier samen een missie: de kinderen mediawijsheid en mediaopvoeding bijbrengen. Mediaopvoeding is iets waar de ouders thuis mee bezig zijn, op school gaat het meer om mediawijsheid: leren wat je nodig hebt om media te gebruiken voor je eigen ontwikkeling en welzijn. Daarbij gaat het ook om leren hoe je zelf iets maakt: websites, filmpjes, maar ook programmeren. Al deze aspecten zijn belangrijk in onze veranderende samenleving.
Hieronder heb ik kort uiteengezet wat de kenmerken zijn van de verschillende leeftijdsgroepen op het gebied van de digitale leef- en belevingswereld van kinderen:
Kinderen tot 6 jaar.
Vanaf 4 jaar is het mediagebruik al een dagelijkse bezigheid. Kinderen van deze leeftijd kunnen zelfstandig aan de slag met een tablet, wel vinden ze het prettig om dit met een volwassenen te doen. Tijdens het spelen van een game gaan ze op zoek naar uitdagingen, probleempjes oplossen en fantasie- of sprookjesverhalen. Fantasie speelt bij deze doelgroep een cruciale rol, omdat ze opgaan in die fantasiewereld, die zij als echt ervaren.
Kinderen van 6 t/m 9 jaar
Vanaf 6 jaar krijgen kinderen hun eigen mediabehoefte. Nog steeds is het 'samen' zijn een grote behoefte. Echter zijn ze nu liever samen met broertjes, zusjes en vrienden. Deze mogelijkheid is er ook, omdat hun lees- en schrijfniveau zich ontwikkelt. Kinderen worden steeds gevoeliger voor wat andere kinderen hebben gespeeld of gezien. Ook zijn ze sterk beïnvloedbaar door reclame.
Rond 9 jaar krijgen kinderen hun eerste telefoon, op dit moment gaan ze interesse tonen voor sociale media.
Kinderen van 9 t/m 12 jaar.
Kinderen ontdekken de media pas echt tijdens deze leeftijd. Ze zijn nieuwsgierig en vragen geen toestemming meer aan ouders. Ze genieten nog steeds van het 'samen' iets doen, maar dit gebeurt vaak online.
Vanaf 11 jaar gaan sommigen kinderen contacten met vreemden spannend vinden. Dit hangt samen met de puberteit. Belangrijk is dat ouders grenzen aangeven bij het kind, alleen dan kan een kind bewust omgaan met media. Kinderen van 6 t/m 9 jaar
Vanaf 6 jaar krijgen kinderen hun eigen mediabehoefte. Nog steeds is het 'samen' zijn een grote behoefte. Echter zijn ze nu liever samen met broertjes, zusjes en vrienden. Deze mogelijkheid is er ook, omdat hun lees- en schrijfniveau zich ontwikkelt. Kinderen worden steeds gevoeliger voor wat andere kinderen hebben gespeeld of gezien. Ook zijn ze sterk beïnvloedbaar door reclame.
Rond 9 jaar krijgen kinderen hun eerste telefoon, op dit moment gaan ze interesse tonen voor sociale media.
Kinderen van 9 t/m 12 jaar.
Kinderen ontdekken de media pas echt tijdens deze leeftijd. Ze zijn nieuwsgierig en vragen geen toestemming meer aan ouders. Ze genieten nog steeds van het 'samen' iets doen, maar dit gebeurt vaak online.
Vanaf 11 jaar gaan sommigen kinderen contacten met vreemden spannend vinden. Dit hangt samen met de puberteit. Belangrijk is dat ouders grenzen aangeven bij het kind, alleen dan kan een kind bewust omgaan met media.
Bronnen:
- Dummer, G. (2011). Ict voor de klas. Houten: Noordhoff Uitgevers
- Contact Centrum jeugd en gezin (2015). Mediagebruik. Opgevraagd van http://www.cjg.nl/basisschoolkind/media?theme=
- Kennisnet (2015). Mediawijsheid op de basisschool. Opgevraagd van http://mijnkindonline.nl/publicaties/boeken/mediawijsheid-op-de-basisschool-succesverhalen-van-21-leerkrachten